“Bilindiği üzere tavukları en genel tabirle, süs tavukları ve yumurta tavukları olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür. Yumurta tavuğu besicilerinin tercih edebileceği birçok tavuk ırkı olmasına rağmen hiç şüphesiz öne çıkan ırklar; Australorp, Lohman Brown, Ligorin ve Ataks olarak sıralanabilir.”

Yumurta Tavukları Özellikleri

Bir önceki paragrafta sıralanan yumurta tavuklarının hiç şüphesiz birbirlerine kıyasla birtakım üstünlükleri ve olumsuzlukları mevcuttur. Dolayısıyla, tavuk besicilerinin tercihini hangi yumurta tavukları yönünden kullanacağını belirleyen faktörler hayli önemlidir. Bu faktörler;

• Kümesin yapısı ve yumurta tavuğunun organik ya da suni ortamda besleneceği.
• Yıllık hedeflenen yumurta sayısı.
• Yalnızca yumurta odaklı değil et tavuğu olarak da kullanılmak istenmesi.olarak listelenebilir.

Yumurta tavuklarının her birini detaylı bir şekilde incelemeden önce üzerinde durulması gereken nokta; yumurta tavuk ırklarının hangi noktalarda birbirinden ayrıldığıdır. Yumurta tavuklarının, ırka bağlı olarak değişkenlik gösteren özellikleri şu şekilde sıralanabilir;

• Yıllık yumurta sayısı.
• Hastalıklar ve çevresel etkenler karşısında dayanıklılığı.
• Yumurta verimini kaç yaşına kadar devam ettirebildiği.
• Et tavuğu olarak da kullanılma ihtimali.
  Kümes yapısına çabuk uyum sağlaması.

Genel ifadelerle yumurta tavukları kapsamında değerlendirilebilecek olan ırkların farklılıklarına ve tavuk besicilerinin bakış açılarına değindikten sonra her bir tavuk ırkını detaylandırmak mümkündür.

Australorp Tavuk Irkı

Genel bir yanılgı olarak Australorp tavuk ırkının yıllık yumurta sayısı 320-340 bandında olduğu iddia edilse de, gerçek bunun aksidir. Yapılan araştırmalar neticesinde, ideal koşullarda salma olarak beslenen Australop tavuklarının yıllık yumurta üretiminin 250-260 bandında değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir.

“Australorp yumurta tavuğunu diğer ırklardan ayıran temel nokta; yumurta verimini 5 yıl gibi uzun bir zaman diliminde devam ettirebilmesidir. Öyle ki, doğru aşı, yem takviyeleri ve uygun kümeste bakıldığı takdirde bu süre 7 yıla kadar çıkabilir.”

Dolayısıyla, tavuğun hastalıklar karşısında direnci, yumurta verimi ve bu verimi devam ettirme süresi tavuk besicisinin ilgisine ve yeteneklerine bağlı olarak değişkenlik gösterir ifadesinin kullanımı yerinde olacaktır.

“Australorp yumurta tavuğunun bir diğer özelliği de; sahip olduğu uysal yapı ile kümese çabuk uyum sağlamasıdır. 2.5 ile 3.5 kilogram ağırlığında olabilen Australorp tavukların en büyük dezavantajı; hastalıklar karşısında direnç gösterememesi ve özellikle kış aylarında yumurta veriminin büyük ölçüde azalmasıdır.”

Lohman Tavuk Irkı

Türkiye’de faaliyet gösteren tavuk besicilerinin en sık tercih ettiği yumurta tavuklarının başında gelen Lohman tavuk ırkı, salma yani organik olarak beslendiği takdirde yıllık 220-250 aralığında yumurta üretir. Suni ortamlarda beslenen tavuklarda ise bu sayı 260-280 olarak ifade edilebilir. Dolayısıyla, suni ortamlarda yumurta tavuğu beslemek isteyen besicilerin tercih edeceği tavuk ırkı hiç şüphesiz Lohman Brown olacaktır.

“Diğer tavuk ırklarına kıyasla Lohman Brown tavuklarının en büyük avantajı; az yem tüketerek yüksek yumurta sayılarına ulaşmasıdır.”

Hibrit bir yumurta tavuğu olması dolayısıyla Lohmanların yumurtalarından orijinal Lohman Brown çıkmaz. Buna ek olarak; besin takviyeleri ve aşı yönünden yetersiz kaldığı takdirde yumurta verimleri çabuk düşer. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda; hayli narin ve kırılgan olduğu görülen Lohman Brown tavuklarının üzerine hayli düşülmesi gerekir.

Ligorin Yumurta Tavuğu

“Doğal kümes ortamında beslenen Ligorin tavuklarının yıllık ortalama yumurta sayısı 290-310 bandında iken suni ortamlar için bu aralık 320-340’ a kadar çıkabilir. Burada unutulmaması gereken; yumurtaların kaliteleri arasında büyük farklılıklar bulunduğudur.”

Lohman Brown tavuk ırkı gibi Ligorin tavukları da az yem tüketerek yumurta üretimi yapar. Buna ek olarak; Ligorin tavuk ırkı, hastalıklar karşısında gösterdiği direnç ile diğer yumurta tavuklarına kıyasla bir adım öne çıkar.

“Ligorin tavuklarının olumsuz yönleri ise; agresif bir ırk olarak kümese çabuk uyum sağlayamaması ve yumurta verimini uzun yıllar devam ettirememesidir.”

Ataks Tavuk Irkı

Yumurta tavuk ırkları kapsamında tavuk besicilerinin tercih edebileceği ırklardan bir tanesi de Ataks tavuklarıdır.

“Ataks tavuklarının en önemli özelliği; TAE(Tavukçuluk Araştırma Enstitüsü) tarafından geliştirilen yerli bir ırk olmasıdır. Yıllık ortalama 250-270 yumurta üreten Ataks tavukları, tüm yumurta tavukları içerisinde en çok yem tüketen tavuk ırkı olarak ifade edilebilir. Bu durum her ne kadar dezavantajmış gibi dursa da, çevresel faktörler ve hastalıklar karşısında Ataksların kolay teslim olmaması kümesin devamlılığı açısından hayli önemlidir.”

Hijyenik bir kümeste temel ve takviye gıdalar açısından yeterli düzeyde beslenen Ataks tavuklarının ağırlığı 2.5 kilograma kadar çıkabilir. Buna ek olarak; salma olarak beslenen tavuklar 20-21. haftada yumurta yapmaya başlarken, suni ortamda beslenenler için bu süre 16-17 haftadır.

Yumurta Tavuğu Fiyatları

“Tavuk türlerinin tümünde olduğu gibi yumurta tavuğu fiyatları noktasında da kesin bir rakam vermek mümkün değildir. Fiyatı etkileyen faktörden birkaçı; tavuğun beslendiği ve büyütüldüğü koşullar, cinsi ve yaşı olarak sıralanabilir. Basit bir kıyas yapmak gerekirse, yumurta tavukları noktasında en pahalı olan ırkın Australorp olduğu görülür.

Australorp tavuk ırkının fiyatlarının diğerlerine kıyasla yüksek olmasının en önemli sebebi; yumurta verimini uzun yıllar devam ettirebilmesidir.

Yumurta tavuklarının fiyatları genel olarak şu şekilde sıralanabilir;

• Australorp Tavuk Fiyatları: Yetişkin bir Australorp tavuğu, 100-150 TL aralığından alıcı bulabilir. Elbette bu fiyat bir önceki paragrafta belirtildiği gibi tavuğun yeterli koşullar altında beslendiği varsayılarak belirlenmiştir. Civciv olarak bakıldığında ise 10-15 TL’ ye temin Australorp civcivi temin etmek mümkündür.
• Lohman Brown Tavuk Fiyatları: Sağlıklı bir Lohman Brown tavuğunun piyasadaki genel satış fiyatı 25-35 TL aralığında değişkenlik gösterir.
• Ligorin Tavuk Fiyatları: 35-70 TL gibi geniş bir fiyat aralığına sahip olan Ligorin tavukları, civciv halinde 5 TL’ ye temin edilebilir.
• Ataks Tavuk Fiyatları: Yetişkin ve sağlıklı bir Ataks tavuğunu 25-50 TL aralığında temin etmek mümkündür.